Theo mình được biết, phương pháp gần đúng tính cốt thép , tính toán với tiết diện hình chữ nhật, phương pháp này dựa trên việc biến đổi trường hợp nén lệch tâm xiên thành nén lệch tâm phẳng tương đương để tính cốt thép. Nguyên tắc của phương pháp này được trình bày trong tiêu chuẩn Anh BS8110 và của Mỹ ACI 318, tác giả GS. Nguyễn Đình Cống đã dựa vào nguyên tắc đó để lập ra các công thức và điều kiện tính toán phù hợp với tiêu chuẩn Việt Nam TCVN 356-2005.
Có một điều mà rất nhiều người đang mơ hồ và tranh cãi rằng trong công thức mà GS Nguyễn Đình Cống đưa ra, Mx, My lần lượt là mômen uốn trong mặt phẳng nào?
- Theo sức bền vật liệu quy ước mômen quay quanh trục X là Mx (mặt phẳng uốn là mặt phẳng YOZ), mômen quay quanh trục Y là My (Mặt phẳng uốn là mặt phẳng XOZ). Khi tổ hợp nội lực ta theo quy ước này.
- Nhưng theo tài liệu của thầy Cống viết thì lại quy ước ngược lại, tức là Mx là mômen uốn trong mặt phẳng XOZ, My là mômen uốn trong mặt phẳng YOZ.
Vì vậy khi tính toán theo công thức của thầy Cống viết cần phải đổi Mx và My cho nhau.
Theo mình thấy là vậy. Thầy và anh em cho ý kiến!

mình cũng xin đóng góp ý kiến thế này: Mx hay My là dựa vào quá trình xây dựng mô hình etabs
giả thiết là: trục X theo phương dọc nhà, Y theo phương ngang nhà.
+> khi xuất kết quả dầm chính thì chọn M3-3, nghĩa là M3-3 chính là mômen bị uốn trong mặt phẳng YOZ , theo D nói thì trong sức bền vật liệu gọi là Mx vậy M3-3=Mx
+>nhưng khi xuất kết quả cột thì My=M3-3 (kiểm tra trong bảng tổ hợp nội lực hoặc etabs) nghĩa là My là mômen bị uốn trong mặt phẳng YOZ
tóm lại theo mình đối với cột thì My là momen bị uốn trong mặt phẳng YOZ , Mx là mômen bị uốn trong mặt phẳng XOZ, do đó ko cần phải đổi Mx thành My như D nói
hơi dài dòng, ko biết đúng hay sai, mong anh em nhẹ nhàng góp ý, hi

Mình thấy hình như bạn Phanviet đang nhầm. Mình xin bổ sung ý kiến của Phanviet:
- Trong ETABS, Ký hiệu mômen nào thì chính là mômen quay quanh trục đó. Ví dụ M33 chính là mômen quay quanh trục 3. Trục 3 ở đây là trục tọa độ địa phương của cấu kiện. Theo thứ tự trục 1-2-3 là đỏ-trắng-xanh. Trong đó trục 1 luôn luôn là trục của thanh. Hai trục còn lại xác định theo quy tắc "vặn nút chai" Đối với cột thì mặc định của chương trình, trục 2 cùng phương với trục X, trục 3 trùng với trục Y của hệ tọa độ tổng thể. Như vậy M22 = Mx, M33 = My
- Nếu trong mô hình ETABS bạn chọn phương ngang nhà theo trục X, phương dọc nhà theo trục Y thì My=M33> Mx=M22.
- Nếu trong mô hình ETABS bạn chọn phương ngang nhà theo trục Y, phương dọc nhà theo trục X thì My=M33< Mx=M22.
Vì vậy, dù bạn chọn phương ngang nhà theo trục X hay trục Y thì nếu muốn tính theo công thức của thầy Cống đều phải đổi Mx thành My và ngược lại.
Em em chém tiếp nào!

phanviet đã viết:

mình cũng xin đóng góp ý kiến thế này: Mx hay My là dựa vào quá trình xây dựng mô hình etabs
giả thiết là: trục X theo phương dọc nhà, Y theo phương ngang nhà.
+> khi xuất kết quả dầm chính thì chọn M3-3, nghĩa là M3-3 chính là mômen bị uốn trong mặt phẳng YOZ , theo D nói thì trong sức bền vật liệu gọi là Mx vậy M3-3=Mx
+>nhưng khi xuất kết quả cột thì My=M3-3 (kiểm tra trong bảng tổ hợp nội lực hoặc etabs) nghĩa là My là mômen bị uốn trong mặt phẳng YOZ
tóm lại theo mình đối với cột thì My là momen bị uốn trong mặt phẳng YOZ , Mx là mômen bị uốn trong mặt phẳng XOZ, do đó ko cần phải đổi Mx thành My như D nói
hơi dài dòng, ko biết đúng hay sai, mong anh em nhẹ nhàng góp ý, hi

Chính xác!

Admin đã viết:

Mình thấy hình như bạn Phanviet đang nhầm. Mình xin bổ sung ý kiến của Phanviet:
- Trong ETABS, Ký hiệu mômen nào thì chính là mômen quay quanh trục đó. Ví dụ M33 chính là mômen quay quanh trục 3. Đối với cột thì mặc định của chương trình, trục 3 trùng với trục Y của hệ tọa độ tổng thể. Như vậy M33 = My
- Nếu trong mô hình ETABS bạn chọn phương ngang nhà theo trục Y, phương dọc nhà theo trục X thì My=M33< Mx=M22.
Vì vậy, dù bạn chọn phương ngang nhà theo trục X hay trục Y thì nếu muốn tính theo công thức của thầy Cống đều phải đổi Mx thành My và ngược lại.
Em em chém tiếp nào!

Hi, đúng là mình nhầm vì chưa phân biệt được trục toạ độ địa phương và trục toạ độ tổng thể nhưng nếu nói giải tích như D mình vẩn thấy chưa hiểu vì mình chọn trục Y là trục ngang nhà nếu như D nói thì M33=My nghĩa là M33 quay quanh trục Y và uốn trong mặt phẳng XOZ, nhưng khi mình chạy xong etabs chọn M33 thì vẩn thấy M33 trong mặt phẳng YOZ( minh hoạ như hình dưới)
rắc rối quá mình cũng chưa hiểu lắm nhưng cho mình hỏi: :có phải cho giù Mx hay My thế nào thì ta vẩn phải đặt cột với h theo phương ngang nhà( với h>b) và tính theo phương ngang nhà không?
[img][You must be registered and logged in to see this image.]

phanviet đã viết:

Hi, đúng là mình nhầm vì chưa phân biệt được trục toạ độ địa phương và trục toạ độ tổng thể nhưng nếu nói giải tích như D mình vẩn thấy chưa hiểu vì mình chọn trục Y là trục ngang nhà nếu như D nói thì M33=My nghĩa là M33 quay quanh trục Y và uốn trong mặt phẳng XOZ, nhưng khi mình chạy xong etabs chọn M33 thì vẩn thấy M33 trong mặt phẳng YOZ( minh hoạ như hình dưới)
rắc rối quá mình cũng chưa hiểu lắm nhưng cho mình hỏi: :có phải cho giù Mx hay My thế nào thì ta vẩn phải đặt cột với h theo phương ngang nhà( với h>b) và tính theo phương ngang nhà không?
[img][You must be registered and logged in to see this image.]

Cái này bạn vẫn tiếp tục nhầm tiếp rồi! Trục tọa độ tổng thể nếu bạn để mặc định của chương trình thì đối với cấu kiện cột, trục 2 trùng với trục X, trục 3 trùng với trục Y. Do đó mômen quay quanh trục 2 chính là mômen quay quanh trục X của hệ tọa độ tổng thể (tức là M22=Mx), tương tự thì M33=My.
Vậy chọn phương ngang nhà theo trục X hay trục Y đều được. Nhưng khi bạn chọn phương dọc nhà theo trục X thì như mình đã nói ở trên, Mx=M22>My=M33.
Bạn nên xem biểu đồ mômen trên mô hình 3D thì sẽ thấy rõ được điều này!
Thân!

uhm, thank admin (mặc giù vẩn đang lơ mơ), nhưng cái này thì sao admin hey :"có phải cho giù Mx hay My thế nào thì ta vẩn phải đặt cột với h theo phương ngang nhà( với h>b) và tính theo phương ngang nhà không?"

phanviet đã viết:

uhm, thank admin (mặc giù vẩn đang lơ mơ), nhưng cái này thì sao admin hey :"có phải cho giù Mx hay My thế nào thì ta vẩn phải đặt cột với h theo phương ngang nhà( với h>b) và tính theo phương ngang nhà không?"

Cái màu đỏ thì đúng rồi. Vì phương làm việc của cột lớn hơn là phương ngang nhà nên phải đặt cạnh lớn của cột theo phương ngang nhà.
Trong công thức tính toán của thầy Cống, khi tính toán người ta so sánh Mx1/Cx và My1/Cy để quyết định cách tính theo trục X hay trục Y. Nếu Mx1/Cx>My1/Cy thì tính theo phương X và ngược lại thì tính theo phương Y, với Cx, Cy là kích thước cột theo phương trục X và trục Y.
+ Nếu phương ngang nhà theo trục X thì Cx>Cy
+ Nếu phương ngang nhà theo trục Y thì Cx < Cy

Trong công thức đó:
Mx1=(neta X).My; My1=(neta Y).Mx
+ Nếu tính theo trục X thì h=Cx, b=Cy
+ Nếu tính theo trục Y thì h=Cy, b=Cx
Ứng với mỗi trường hợp sẽ có cách tính khác nhau. Tốt nhất bạn nên tìm đọc tài liệu tính toán cột lệch tâm xiên của thầy Cống

Theo mình hiểu là thế này: cái Mx với My để tính cột lệch tâm xiên theo sách của Thầy Cống lấy theo M2 và M3 trong Etabs. Bình thường mình cứ lấy Mx = M3, My = M2. cái này cũng chưa chính xác lắm, còn phụ thuộc vào cách vẽ của mỗi người. Cách xác định Mx và My qua kết quả xuất ra từ Etabs như sau.
Như D nói Mx là mômen uốn trong mặt phẳng XOZ, My là mômen uốn trong mặt phẳng YOZ. Như vậy chỉ cần ta hiển thị trục tọa độ địa phương của cột trong Etabs, ta xem xét nếu trục 3 của cột song song với trục y thì điều đó có nghĩa là M3 là mô men quay quanh trục 3 -> M3 là mô men uốn trong mp XOZ -> M3 là Mx còn M2 là My

Cái Momen này thì có thể nắn lại đc.
Thế khi tính X1 thì N có để giá trị tuyệt đối không?
Tương tự khi tính momen tương đương Mtd = M1+m0xM2xb/h thì có kể đến dấu của Momen không????

ACE đã viết:

Cái Momen này thì có thể nắn lại đc.
Thế khi tính X1 thì N có để giá trị tuyệt đối không?
Tương tự khi tính momen tương đương Mtd = M1+m0xM2xb/h thì có kể đến dấu của Momen không????

Xin th­ưa rằng, với cột ta thường bố trí cốt thép đối xứng, đặc biệt với cột lệch tâm xiên, cốt thép thường đặt đều theo chu vi nên các giá trị M và N đều lấy giá trị tuyệt đối mà tính, không cần phải kể đến dấu.

ok

Admin đã viết:

ACE đã viết:

Cái Momen này thì có thể nắn lại đc.
Thế khi tính X1 thì N có để giá trị tuyệt đối không?
Tương tự khi tính momen tương đương Mtd = M1+m0xM2xb/h thì có kể đến dấu của Momen không????

Xin th­ưa rằng, với cột ta thường bố trí cốt thép đối xứng, đặc biệt với cột lệch tâm xiên, cốt thép thường đặt đều theo chu vi nên các giá trị M và N đều lấy giá trị tuyệt đối mà tính, không cần phải kể đến dấu.

ok, đồng quan điểm.
Thế thì bảng tính thép cột của Admin có chút vấn đề rồi.

ACE đã viết:

Thế thì bảng tính thép cột của Admin có chút vấn đề rồi.

Đã kiểm tra, không vấn đề gì. Khi lấy vào bảng thì lấy cả dấu nhưng trong mọi công thức tính toán đã lấy giá trị tuyệt đối bằng hàm ABS. Anh em cứ yên tâm nhé!

Mong các thầy như thầy Kiên, thầy Hoàn, thầy Duẩn... góp ý về vấn đề này với bọn em. Theo quan điểm của em là như trên. Nhưng thầy hướng dẫn cứ bảo em sai. Em vẫn không thay đổi quan điểm của mình, em vẫn thấy thế là đúng

Admin đã viết:

Mong các thầy như thầy Kiên, thầy Hoàn, thầy Duẩn... góp ý về vấn đề này với bọn em. Theo quan điểm của em là như trên. Nhưng thầy hướng dẫn cứ bảo em sai. Em vẫn không thay đổi quan điểm của mình, em vẫn thấy thế là đúng

Vài điều chia sẽ cùng Dũng như sau:
- Khi tổ hợp nội lực cho cột phẳng cũng như xiên thì phải kể đến dấu của M. (bất di bất dịch)
- Khi dùng các cặp nội lực để tính toán cho cột chịu nén lệch tâm xiên thì cũng ko xét đến dấu của Momen.
+ Điều này cũng có thể tưởng tượng đơn giản như sau: Xét cột có tiết diện chữ nhật chịu N, Mx, My. Với N thì tác dụng từ trên xuống (ko bàn), Mx và My bạn đổi lấy - hay + thì cũng chỉ đối chiều uốn bên trái hoặc uốn bên phải. Không ảnh hưởng đến sự làm việc cấu kiện. Nhưng giả sử tiết diện cột của chúng ta không phải là chữ nhật, vuông, hoặc tròn mà là hình bất kỳ thì phải xét đến dấu của M. Nhưng điều này gần như là ko có trong thực tế.
+ Và bạn để ý trong tài liệu của GS.Cống thì tính toán các giá trị như: độ lệch tâm theo 2 phương ex,ey; Tỷ số giữa M/C, ... người ta đem so sánh các đại lượng này ở phần giá trị tuyệt đối (như Dũng đã nói) chứ ko phải so sánh về đấu.
Như vậy khi tính cột nén xiên thì KHÔNG XÉT ĐẾN DẤU CỦA M.

Thực ra, dấu của moment chỉ là quy ước. Trong tổ hợp, như thầy Duẩn đã nói, là vì phần mềm nó quy định về dấu thống nhất nên khi tổ hợp phải kể đến dấu. Còn khi tính tiết diện, ta tự quy ước dấu, miễn là trên tiết diện có vùng kéo, vùng nén là được. Lúc này chú ý cái dấu của moment nó ảnh hưởng đến dấu của ứng suất, tức là nó gây kéo hay gây nén tiết diện, để cộng thêm hay bị trừ đi so với ứng suất do lực dọc gây ra.

Dạ,Em cảm ơn 2 thầy đã giải thích và góp ý cho chúng em. Nhưng em vẩn chưa rõ về ý của bạn Dũng phần trên cùng của topic này ạ
Theo bạn Dũng thì phải đổi Mx thành My khi tính theo công thức lệch tâm xiên của thầy Cống, như vậy có đúng ko ak?

Em cảm ơn hai thầy đã nhiệt tình. Nhưng cái em quan tâm là Mx, My trong công thức tính của thầy Cống. Vấn đề này đang gây tranh cãi rất nhiều mà có rất nhiều kỹ sư cũng đang lơ mơ về vấn đề này. Vì vậy em muốn làm rõ trước khi ra trường

Admin đã viết:

Em cảm ơn hai thầy đã nhiệt tình. Nhưng cái em quan tâm là Mx, My trong công thức tính của thầy Cống. Vấn đề này đang gây tranh cãi rất nhiều mà có rất nhiều kỹ sư cũng đang lơ mơ về vấn đề này. Vì vậy em muốn làm rõ trước khi ra trường

Cái này dẫn dắt như sau:
1. So sánh quy ước hệ tọa độ địa phương (1,2,3) và hệ tọa độ tổng thể trong cấu kiện thẳng đứng (cột) thì:
- Trục 1 trùng với trục Z và dọc thanh hướng theo chiều + của trục Z lên trên.
- Trục 2 vuông góc với thanh hướng theo chiều + của trục X.
- Trục 3 vuông góc thanh và chiều + trục 3 xác định theo quy tắc bàn tay phải (phương trùng với trục Y).
=> Mômen M11 chính là mômen uốn trong Mặt phẳng XOY
Momen M22 là uốn trong MP YOZ
và Momen M33 là uốn trong MP XOZ.
=> M11 ~Mz, M22 ~ Mx, M33 ~ My. (OK với bạn Dũng!)
2. Theo Tài liệu thầy Cống thì Mx là mômen uốn trong MP XOZ và My - uốn trong YOZ
=> Ngược với quy ước trong Etabs
=> Đổi Mx (My) trong Etab thành My (Mx) trong bảng tính của Cụ Cống là hoàn toàn chính xác.
* Các bạn có thể kiểm tra bằng cách từ bảng exell tính lệch tâm xiên của Cụ Cống (tiết diện cột chữ nhật cho dễ kiểm tra), hãy hoán đổi Mx, My cho nhau và xem kết quả "Phương tính toán" (x hay y) là biết đc ngay.

ok men!
Kết quả cuối cùng vẫn là cốt thép bố trí theo chu vi

Cảm ơn thầy! Vậy là quan điểm của em cùng với quan điểm của thầy. Em yên tâm tính toán rồi!

Thầy giải thích và ví dụ quá chính xác, em đã rất thắc mắc và kiểm tra TH mặt phẳng uốn của cột trong đề tài của em, đúng là có sự khác nhau này. Thank to all!

ACE đã viết:

ok men!
Kết quả cuối cùng vẫn là cốt thép bố trí theo chu vi

1. Khi tính toán cột nén xiên thì hiển nhiên cốt thép phải bố trí theo chu vi rồi. Cái này ACE nói chuẩn không cần chỉnh.
2. Nhưng cái quan trọng hơn và lưu ý ở đây là Làm sao để ra đc As để bố trí theo chu vi!!! Nếu như một cột vuông chịu N,Mx,My thì khi tính toán theo tài liệu của Cụ Cống mà quên không hoán đổi Mx và My thì không ảnh hưởng. Còn với cột tiết diện chữ nhật kích thước bxh (b-cạnh ngắn, h- cạnh dài), nếu như ko hoán đổi mà vô tình nó rơi vào trường hợp Momen Mx (giả sử Mx>My) uốn theo phương h và My uốn theo phương b thì tính ra thép rất bé.
Trong khi thực tế nó lại làm việc ngược lại thì.... coi chừng!!!
=> Cái này rất nguy hiểm!
Cảnh báo!

Dạ vâng, ths thầy! Bọn e đã cơ bản nắm dc.
Thầy ơi, thế trong thực tế nếu không tính động đất thì người ta có bố trí cốt đai ở NÚT KHUNG ko nhỉ???

ACE đã viết:

Dạ vâng, ths thầy! Bọn e đã cơ bản nắm dc.
Thầy ơi, thế trong thực tế nếu không tính động đất thì người ta có bố trí cốt đai ở NÚT KHUNG ko nhỉ???

Công trình tực tế không tính động đất (hoặc không cần phải tính động đất) thì có nhiều lý do: hoặc là số tầng ít, nằm trong vùng có động đất rất yếu, hoặc do năng lực người thiết kế, hoặc là tầm quan trọng của công trình,.... Vậy nên đối với công trình có chiều cao tương đối (gần với ngưỡng phải tính động đất), hoặc tầm quan trọng cao (có thể chiều cao không lớn lắm),... thì cũng nên bố trí cấu tạo kháng chấn cho các cấu kiện (không bắt buộc). Và quan trọng vẫn là túi tiền của ông chủ đầu tư!!! Tiền mà vô biên thì cứ phang vào cho chắc ăn ), biết đâu mai mốt nó rung phát thì sao !!!
Cấu tạo kháng chấn thì tham khảo các tiêu chuẩn liên quan: 375-2006, 198-1997, ...
Chúc vui!

ok thầy.
Mình phải đảm bảo cái đầu mình nữa thầy nhỉ!hehe